Häzirki zaman tehnologiýalaryň adamzat durmuşyndaky orny

Häzirki wagtda dünýä ýüzünde ylym-bilimiň ösmegi döwrümiziň kämilleşmegine, ähli ulgamlarda tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagyna getirdi. Elbetde, bu günki günde adamzat durmuşyny tehnologiýasyz göz öňüne getirmek mümkin däldir. Sebäbi, ýaşaýşymyzyň haýsy ugruny alsaň hem, olaryň ählisinde tehnologiýalar düýpli ornaşdyrylandyr. Munuň özi häzirkizaman nanotehnologiýalar döwründe bütindünýäniň halklary ýaşaýşyny tehnologiýalar bilen doly baglandygyna şaýatlyk edýär. Muňa doly göz ýetirmegimiz üçin tehnologiýalaryň döreýiş tarhyna, onuň durmuşymyza ornaşdyrylyşyna ser salsak has-da ýerlikli bolar.

Tehnologiýanyň durmuşymyzdaky ornuny kesgitlemezimizden ozal, onuň nämedigine doly düşünmegimiz gerek. Ýönekeý söz bilen aýdylanda, tehnologiýa belli bir maksady ýeňilleşdirmek üçin maşynlaryň, gurallaryň we beýleki zatlaryň ýygyndysydyr. Tehnologiýany ulanmaklyga taryhdan öňki döwürde adamlar birnäçe işleri ýerine ýetirmek üçin daş we süňk gurallaryny ulanyp başlanda başlapdyrlar. Oduň ýüze çykmagy we soňraky wagtlarda tigir ýaly tehnologiýalaryň oýlanyp tapylmagy adamlara has çalt syýahat etmäge we harytlaryny (adatça iýmit) aňsatlyk bilen daşamaga kömek etdi. Metalyň, esasanam demiriň we poladyň tapylmagy şu güne çenli iň möhüm oýlap tapyşlaryň biri hasaplandy. Polat demiriň has kyn görnüşi bolup, adamlara binagärlikde we ýarag önümçiliginde ajaýyp üstünlikleri gazanmaga kömek edipdir.

Tehnologiýa siwilizasiýanyň we jemgyýetiň ösüşinde uly täsir edipdir. Gadymy Şumer we Hindi siwilizasiýasynyň astronomiki edermenliginden başlap, Ýewropadaky senagat rewolýusiýasynyň ýakylýan peçlerine çenli tehnologiýa elmydama biziň ewolýusiýamyzyň esasy bolup durýar. Hatda, dyrnak kesmek ýa-da hoz döwmek ýaly ýönekeý gurallary oýlap tapmagy hem tehnologiýany ösdürmezden gazanyp bolmaz. Häzirki wagtda ýer ýüzündäki adamlaryň köpüsi tehnologiýa bilen gurşalandyr. Jübi telefony tehnologiýasy 1940-njy ýyllarda işlenip düzülen hem bolsa, takmynan 40 ýyl soň 1980-nji ýyllarda ulanylyp başlandy. Häzirki wagtda jübi telefonyny ulanýanlar, ýaşamak üçin ýer eýelerinden has köp.

Tehnologiýa adamlara elýeterliligi döredip, durmuşymyzy aňsatlaşdyran hem bolsa, olary esasan maşynlara we programma üpjünçiligine garaşly etdi. 2008-nji ýylda Golliwudyň “Gözlenýän” filminde baş gahryman mata dokma zakazynyň üstünde işleýän ganhorlary taýýarlaýan gizlin jemgyýetde işleýär. Tehnologiýanyň iň agyr netijelerinden biri bolup bilýän Maşyn “öndürilen hudaý” düşünjesine gyzykly täsir edýär. Döwrebap tehnologiýanyň zyýanlary, dürli ýadro partlamalary, hapalanmanyň ýokarlanmagy we global ýylylyk, köpçülikleýin gyryş ýaraglarynyň öndürilmegi birnäçe adamy durmuşymyzda ösen tehnologiýanyň zerurlygyna şübhelenmäge sebäp boldy.

Emma şeýle-de bolsa, häzirkizaman durmuşymyzda tehnologiýalaryň tutýan orny barha ýygjamlaşýar. Ykdysadyýet, medeniýet, sport, saglyk, bilim we beýleki islendik ulgama göz aýlanyňda olaryň ählisinde tehnologiýalaryň iň kämil görnüşleriniň ornaşdyrylandygyny görmek bolýar. Hatda, bu günki günde ýaşaýyş jaýlarymyz hem akyllaşdyryldy. Munuň özi adamzat durmuşyny tehnologiýasyz göz öňüne getirmegiň mümkin däldigini we olary netijeli ulanmak bilen ýaşaýşymyzyň ýokary derejedäki ýeňilliklere eýe bolýandygyny görkezýär.