RU
Türkmenistanda bilim ulgamyny sanlylaşdyrmak döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugry bolup durýar. Maglumat-kommunikasiýa tehnologiýalary (MKT) bilim edaralarynyň ähli basgançaklarynda, mekdeplerde we ýokary okuw jaýlarynda bilimiň hilini ýokarlandyrmak we innowasion usullary ornaşdyrmak üçin giňden ulanylýar.
MKT-nyň Bilim Ulgamynda Esasy Komponentleri:
1. Kompýuterler (Şahsy we Laboratoriýa Kompýuterleri).Okuwçylaryň we talyplaryň kompýuter sowatlylygyny, maglumatlar bilen işlemegiň we programmalaşdyrmagyň esasy endiklerini öwrenmegi üçin esasy gural bolup hyzmat edÿàr.
Informatika, fizika, matematika we inženerçilik dersleri boýunça amaly we laboratoriýa işlerini geçirmek. Talyplaryň we mugallymlaryň ylmy-barlag işlerini, taslamalaryny we dissertasiýalaryny taýýarlamakda zerur bolan programmalary we hasaplamalary ýerine ýetirmek.
2. Interaktiw Tagtalar (Interactive Whiteboards)
Okuw prosesini has wizual, dinamiki we özüne çekiji etmek. Mugallym bilen okuwçynyň arasyndaky interaksiýany (gatnaşygy) güýçlendirmek. Çylşyrymly temalary (meselem, anatomiýa, geografiýa, mehanika) animasiýalar, wideo we 3D modeller arkaly görkezmek. Okuwçylar tagtanyň üstünde ýazyp, surat çekip we goşmaça maglumatlary girizip bilerler, bu bolsa olaryň sapaga işjeň gatnaşmagyny üpjün edýär. Sapagyň bütin mazmunyny (mugallymyň ýazan we çizen ähli zatlaryny) saklap, okuwçylara elektron görnüşde ibermek mümkinçiligi.
3. Beýleki Sanly Enjamlar we Serişdeler.
Kompýuterdäki maglumatlary uly ekranda görkezmek üçin.
Tablet Kompýuterler/Noutbuklar: Käbir mekdeplerde we ýokary okuw jaýlarynda okuwçylar/talyplar üçin okatmak materiallaryna elýeterliligi üpjün etmek maksady bilen ulanylýar.
Robototehnika we inženerçilik hünärleri üçin 3D printerler, skanerler we beýleki ýöriteleşdirilen enjamlar ulanylýar.
MKT-nyň Bilimdäki Esasy Ýörelgeleri
Türkmenistan Sanly bilim ulgamyny ösdürmegiň Konsepsiýasyny kabul etdi. Munuň esasy maksady bilim edaralaryny ýokary tizlikli tor aragatnaşygy bilen üpjün etmek we sanly serişdeleri giňden ulanmakdyr. MKT-nyň kömegi bilen talyplar we mugallymlar üçin uzak aralykdan bilim tehnologiýalaryny peýdalanmak, bilimiň elýeterliligini we hilini ýokarlandyrýar.
“eMekdep” ýaly sanly dolandyryş platformalary mekdeplerde okuw maglumatlaryny, bahalary we okuw tertibini dolandyrmak üçin işe girizilýär.Mugallymlaryň özi MKT-ny sapaklarda netijeli ulanmagy öwrenmegi üçin yzygiderli okuwlar we hünär kämilleşdiriş çäreleri geçirilýär.
Netijede, MKT bilimiň ähli basgançaklarynda innowasiýanyň, maglumat elýeterliliginiň we okuw prosesiniň dinamikasyň esasy hereketlendiriji güýji bolup durýar. Bu bolsa, ýurduň sanly ykdysadyýeti üçin ýokary hünärli we sanly sowatly hünärmenleri taýýarlamaga gönükdirilendir.
Amangeldiýewa Enejan
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 109-njy toparynyň talyby
