Antofagasta şäheriniň takmynan 75 km günorta-gündogarynda, Pan-Amerikan magistral ýolunyň (Ruta 5) ugrunda, takmynan 1100 metr beýiklikde ýerleşýär.

​Çilili heýkeltaraş Mario Irarrázabal.

​Gurlan senesi: 1992-nji ýylyň 28-nji martynda açylypdyr.

​Material we Ölçegi: Heykel demir esasyndan we betondan ýasalypdyr, çölüň aşa yssy we sowuk şertlerine çydamly bolmagy üçin gurlupdyr. Onuň beýikligi takmynan 11 metre (36 fut) ýetýär.

​Heýkeliň Manysy

​ Heykel, ýerden çykýan ägirt uly, dörtdörtin bolmadyk bir el görnüşinde bolup, esasy maksady adamyň ejizligini, zynjyrlananlygyny we duýgy-düşünjesini beýan etmekdir.

​ Çölüň golaýyndaky ägirt uly we ýalňyzlygy bilen heykel, adamyň uly tebigatyň we ähliumumy adalatsyzlyklaryň öňündäki kiçiligini, agyrysyny we ýalňyzlygyny nygtaýar. Käbirler ony çölden ýa-da ykbalyndan kömek soraýan el ýaly görýärler.

​Heykel, Çilide bolup geçen zalym Pinochet rejiminiň döwründäki adam hukuklarynyň bozulmalaryna we ol döwürde ýiten adamlara (gaýgy-aladalara) hem ýaň salýar. Irarrázabal köplenç öz eserlerinde adalatsyzlyk, ýalňyzlyk we kynçylyk ýaly temalara deginýär.

Mario Irarrázabal eli ýerden çykýan görnüşde beýan edýän ilkinji eseri däl. Onuň Urugwaýyň Punta del Este kenarynda 1982-nji ýylda guran “La Mano” (Köpçülikde “Los Dedos” – Barmaklar ady bilen tanalýar) atly başga bir meşhur heýkeli hem bar. Käbirler Çilidäki çep eliň Urugwaýdaky sag el bilen birlikde Günorta Amerikany saklaýan “Ene Tebigatyň ellerini” aňladýandygyny öňe sürýärler.

Çölüň alys ýerinde ýerleşýänligi sebäpli, heykel köplenç wandalizme (grafiti) sezewar bolýar. Şol sebäpli, heykel ýerli guramalar we meýletinçiler tarapyndan wagtal-wagtal (her alty aýda bir gezek) arassalanyp, ilkibaşdaky görnüşine getirilýär.

​Bu ägirt uly el, Atakama çölüniň syýahatçylary üçin hökmany suratda seredilmeli nokatlarynyň birine öwrülip, çöl landşafty bilen çeperçilik eseriniň arasynda unudylmaz bir kontrast döredýär.

Abaýewa Aýlar
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 113-nji toparynyň talyby