RU
Kindiwanja kolibri (Mellisuga minima), iňlis dilinde köplenç “Vervain Hummingbird” ady bilen tanalýar. Ol Kubalyň arça kolibrisinden (Bee Hummingbird) soň, dünýäde ikinji iň kiçi guş hasaplanýar.Uly guşuň uzynlygy takmynan 6–7 santimetr (buruny bilen birlikde), agramy bolsa bary-ýogy 2–2,4 gram aralygyndadyr. Ol guşlar arasynda iň kiçi ýumurtgalaryň birini guzýar. Onuň ýumurtgasynyň uzynlygy bary-ýogy 1 santimetre barabar, agramy bolsa takmynan 0,365 – 0,375 gram. Bir gezekde köplenç iki ýumurtga guzýar.
Ol esasan Karib adalarynda ýaşaýar:
Ýamaýka
Gispaniola (Dominikan Respublikasy we Gaiti).
Gonaw, Tortue we ş.m. ýaly golaýdaky kiçijik adalar.
Tropiki we subtropiki çygly giň ýaprakly tokaýlarda, şeýle-de baglarda, açyk agaçlyklarda we ynsanlar tarapyndan üýtgedilen ýerlerde (şäher baglary) hem duş gelýär. Iki jynsyň hem ýokarky bölegi (arkasy) ýalpyldawuk goňur-ýaşyl ýa-da gögümtik-ýaşyl reňkdedir. Olaryň ýaşaýyş şertlerine görä reňkleri üýtgäp bilýär.Boýnunda we döşünde gara ýa-da ýalpyldawuk ýaşyl tegmiller bolýar. Guýrugy azajyk aýry (iki çemçe ýaly) görnüşdedir.Erkek guşdan biraz ulurak bolup biler. Guýrugy tegelek we daşky guýruk ýelekleriniň ujy ak reňklidir.
Uly kolibriler ýaly agressiw däl bolsa-da, öz çäklerini goraýar.
Ölçegine garamazdan, örän gaty we ýokary sesli guş hasaplanýar. Köplenç açyk agajyň üstünde oturyp, uzaga çekýän “jürküldemek” seslerini çykarýar. Köplenç görünmezden öň sesi eşidilýär.
Kiçijikligi sebäpli, käwagt ýasama kebelek ýa-da bumblebee bilen gatyşdyrylýar.
Esasy iýmitini gülleriň süýjüliginden (nektaryndan) alýar, şeýle-de kiçijik mör-möjekleri we örümçileri hem iýýär.
Urkaçy guş gaty kiçijik, käseli görnüşli höwürtge ýasaýar. Ol höwürtgesini ösümlik süýümlerinden, örümçegiň torlaryndan ýasaýar we ýaşyryn bolmagy üçin daşyny moh (pos) ýa-da lişaýnik bilen bezäp, agaç şahalaryna ýa-da palmalaryň ýapraklarynyň gyrasyna ýelmeýär.
Esasy höwürtgeleme möwsümi dekabr aýyndan maý aýyna çenli dowam edýär.
Diňe urkaçy guş ýumurtgalary basýar we çagalaryny iýmitlendirýär. Jyjyklar ýumurtgadan çykandan soň takmynan 15–19 gün soň uçmaga ukyply bolýarlar.Kindiwanja kolibri (Mellisuga minima): Ýamaýkada ýaşaýan, iň kiçi ýumurtga (uzynlygy 1 sm, agramy 0,365 gram) guzlaýan guş.
Garabatyrowa Maýagözel
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 113-nji toparynyň talyby
