RU
Esasy aýratynlygy, ördegiň inçe, gowrulan we gaty mazaly derisidir. Ol inçe çörekler (pancake), hoisin sousy we inçe dogralan hyýar bilen iýilýär.Pekin Ördegi: Imperator Aşhanasyndan Bütindünýä Şöhratyna Eýe Bolan Naharlaryñ biridir.
Pekin Ördegi (Hytaýça: 北京烤鸭, Běijīng Kǎoyā), diňe bir nahar bolman, eýsem, Hytaýyň baý medeniýetini we taryhyny özünde jemleýän hakyky aýratynlygydyr. Onuň taryhy imperator köşgi bilen baglanyşykly bolup, bu nahar ajaýyp gowrulan derisi we ýumşak, mazaly eti bilen dünýäniň iň meşhur delikatesleriniň hataryna goşuldy.
Pekin Ördeginiň ilkinji görnüşleri tä 14-nji asyra, ýagny Ýuan (Yuan) dinastiýasyna çenli uzap gidýär. Şonda bu nahar “Şaýaozi” (烧鸭子 – gowrulan ördek) ady bilen belli bolup, diňe imperator maşgalasy we ýokary gatlak üçin taýýarlanypdyr.
Ming dinastiýasy döwründe (1368–1644) Hytaýyň paýtagty Pekine (öňki ady Peking) göçürilende, bu nahar özüniň häzirki kämil görnüşine gelip ýetdi. Şol döwürde aşpezler ördegiň derisini etiňden aýyrmak we ony gowurmak usullaryny kämilleşdirdiler. 1864-nji ýylda Pekinde ilkinji meşhur restoranlaryň biri bolan Quanjude açylandan soň, bu nahar giň halk köpçüligine elýeterli boldy we Hytaýyň milli simwollarynyň birine öwrüldi.
Pekin Ördeginiň beýleki naharlardan tapawutlanýan esasy aýratynlygy, onuň derisiniň aýratyn gyrymsy we çybykly bolmagydyr. Bu netijä ýetmek üçin, ördekler ýörite usullar bilen taýýarlanýar:
Ördegiň derisini etiňden aýyrmak üçin deriň aşagyna howa sorulýar. Bu, ýagyň eremegine we deriniň örän gyrymsy bolmagyna ýardam edýär.Ördek gaýnag suwda ýuwulýar we soňra onuň daşyna (köplenç maltoza şerbetinden ybarat) süýji garyndy çalynýar. Bu süýji garyndy gowurylanda derä ýalpyldawuk, gyzyl-goňur reňk we aýratyn tagam berýär.
Ördek köplenç miweli agaçlaryň (şepdaly ýa-da armyt agajy) odunlarynda ýyladylyp, ýörite çeňňekli peçlerde (Gualu) asylyp gowrulýar. Bu usul ördegiň deň derejede bişmegine we derisiniň iň ýokary hilde bolmagyna mümkinçilik berýär.Pekin Ördegi adaty restoranlarda üç tapgyrda hödürlenilýär we bu, naharyň iň uly däpleriniň biridir.
Birinji tapgyr (Deri): Aşpez ördegi myhmanlaryň öňünde inçe dilimler bilen kesýär. Iň esasy bölegi gyrymsy deri bolup, ol ilki birneme süýji sousa (käwagt şekerli) batyrylyp iýilýär.
Ikinji tapgyr (Etiň iýilşi): Ördek eti inçe çörekler (mandarin pancake) ýa-da buglanan çörekler (lotus bun) bilen hödürlenilýär. Myhmanlar ördek etini, inçe dogralan hyýary we gök sogany kiçijik çöregiň içine salyp, üstünden hoisin sousyny (süýji noýba sousy) guýup, dürüp iýýärler.
Üçünji tapgyr (Çorba): Galan ördek süňkleri we karkasy köplenç gök önümler goşulyp bişirilýän ýeňil çorba üçin ulanylýar.
Netijede, Pekin Ördegi diňe bir et nahary däl-de, eýsem, asyrlaryň dowamynda kämilleşen we iň inçe aşpezçilik sungatyny talap edýän, ýatdan çykmajak tagamly we medeni tejribedir.
Halbaýewa Ejeş
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 123-nji toparynyň talyby
