RU
Tebigat we Sport: Bu iki düşünje ilkinji bakyşda aýry-aýry ýaly görünse-de, hakykatda sportuň iň kämil düzgünleri, strategiýalary we ýörelgeleri tebigatyň örän çuň we gadymy kanunlaryndan gelip çykandyr. Sport – bu ynsanyň tebigat bilen ýakyn arabaglanyşygyny, onuň güýjüni, durnuklylygyny we gözelligini özünde jemleýän bir aýnadyr.Tebigatda hemişe hereket, ösüş we kämilleşmek bar.Tebigatda iň güýçli we uýgunlaşma ukyby ýokary bolan jandarlar ýaşaýyş ugrundaky göreşde üstün çykýarlar. Sportdaky türgenleşik prosesi hem hut şonuň ýaly: bedene berilýän yzygiderli agram, myşsalaryň, dem alyş ulgamynyň täzeden gurulmagyna we kämilleşmegine itergi berýär. Şeýlelikde, türgenler her sapar täze şertlere uýgunlaşyp, güýçlenýärler. Sagdyn ekoulgamda her bir element – agaç, haýwan, mör-möjek – öz ýerine düşýän funksiýany ýerine ýetirýär. Şonuň ýaly-da, sportuň topar oýunlarynda (futbol, basketbol, hokkeý) her bir oýunçy öz roluny doly ýerine ýetirende we beýlekiler bilen utgaşykly hereket edende topar üstünlige ýetýär. Bu, tebigatdaky jebisligiň we özara baglanyşygyň nusgasydyr.
Suw gapdaky islendik görnüşi alyp bilşi ýaly, ussat sportçylar hem islendik bäsleşik şertlerine derrew uýgunlaşmagy başarýarlar. Olar duşmanyň strategiýasyna görä taktikasyny çalt üýtgedýärler.Daglar asyrlar boýy ýel-ýagyşa garamazdan durnukly durýarlar. Sportçynyň hem ýeňlişe we kynçylyklara garşy durnuklylygy, ygrarlylygy bolmalydyr. Bu, ruhy güýç tebigatyň iň berk gurluşlaryndan alynan göreldedir.Ýel gysga wagtda uly aralyklary geçip bilşi ýaly, çaltlyk we çakganlyk talap edýän sport görnüşleri (yüzmek, ylgamak) tebigatyň hereket we ýeňillik ýörelgelerinden ugur alýar.Açyk meýdanda (dagda, tokaýda, deňiz kenarynda) geçirilýän türgenleşikler ynsany tebigat bilen has golaýlaşdyrýar.
Dag ylgawy, daşlara dyrmaşmak (skelet, myşsa we nerw ulgamy üçin tebigy gymyldylar) bedene sport zalyndakydan has dürli we tebigy agramlary berýär.Tebigatyň gözelligi (ýaşyl agaçlar, mawy asman) stresi azaltmaga we sportçynyň ruhuny galdyrmaga kömek edýär, bu bolsa has netijeli türgenleşige ýardam berýär.
Sport diňe bir ynsanyň döreden usuly däl, eýsem, ýaşaýşyň we ösüşiň asyl manysyny özünde jemleýän tebigy fenomendir. Ol ynsanyň tebigat bilen kämil sazlaşygynyň, güýjüň we gözelligiň nusgasyny görkezýän taýsyz göreldesidir.
Ybraýymowa Aýjemal
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 111-nji toparynyň talyby
