RU
Ahal Welaýatynyň Gadymdan Gelýän Milli Egin-Eşikleri, Nepisligiň we Keşdäniň Beýany
Ahal welaýaty, Türkmenistanyň merkezinde ýerleşip, milli medeniýeti, şol sanda däp bolan egin-eşiklerini aýratyn arassa saklap gelýän sebitleriň biridir. Ahal türkmenleriniň lybaslary nepisligi, reňkleriň sazlaşygy we el keşdeleriň baýlygy bilen tapawutlanýar.
Ahal (teke) lybaslarynda esasan gyzyl, ak we gara reňkler agdyklyk edip, olarda teke türkmenlerine mahsus bolan ýörite keşde nagyşlary (göller) ulanylýar.
Erkekleriň Milli Lybaslary
Ahal ýigitleriniň we ýaşulularynyň geýimleri sadalygy, amatlylygy we merdanalygy bilen tapawutlanýar.
1. Don we Ezýaka Köýnek
Erkekler hem ýüpek ýa-da nah matadan tikilen, uzyn we giň ezýaka biçüwli köýnekleri geýipdirler. Köýnegiň ýakasy adatça ýaşyl, ak ýa-da gök sapak bilen keşdelenipdir.Köýnegiň üstünden möwsüme görä goýun ýüňünden ýa-da gyzyl, goňur reňkli matadan tikilen çäkmen (ýa-da don) geýlipdir.
2. Başgaplar
Türkmen erkeginiň buýsanjy hasaplanylýan telpek Ahalda gyşyna goýun derisinden, ýaz-ýazyna bolsa sary, ak, gara reňkli deriden gysgarak tüýli görnüşlerde geýlipdir. Telpek — mertligiň we mertebäniň alamaty hasaplanýar.
Ýaş ýigitler we çagalar dürli reňkde keşdelenen tahýalary başlaryndan düşürmändirler.
3. Guşak we Balak
Köýnegiň üstünden, biline, köplenç gysga don ýa-da reňkli ýüpek matadan ýasalan guşak daňylypdyr. Guşak yrym-ynanç taýdan hem möhüm bolup, ynsanyň bilini goraýar diýlip hasaplanylypdyr.
Içki geýim hökmünde köýnegiň aşagyndan giň biçüwli balak geýlipdir.
Ahal welaýatynyň milli lybaslary — bu diňe bir geýim däl, eýsem, teke keşdeçilik sungatynyň, nepis el işleriniň we nesilleriň dowamatlylygynyň aýdyň beýanydyr. Olar gadymdan gelýän yrymlary we halkyň ruhy baýlygyny özünde jemleýär.
Gurbanowa Enejan
Halkara senagatçylar we telekeçiler uniwersitetiniň Dil öwreniş bölüminiň 110-njy toparynyň talyby
