Barýer rifleriniň ýarysy elden gitdi

Awstraliýanyň Merjen riflerini gözleýän merkeziň alymlary Uly Barýer rifleriniň soňky 25 ýylda özüniň gözel merjenleriniň ýarysyndan hem gowragyny ýitirendigini habar berýärler. Gözlegleri alyp barýanlaryň pikiriçe, ähli kemçilikleriň düýpli sebäbi dünýä ummanynyň gyzmagyna sebäp bolan howanyň üýtgemegi bilen baglanyşykly hasaplanýar. Olaryň aýtmagyna görä, çuň we çuň suwly merjen gatlaklary has hem uly zyýan çekipdirler.
Uly barýer rifleriniň ýitip gidenleriniň arasynda kiçi merjenler, şeýle hem liçinkalaryň köpüsini öndürýän iri-uly eneleri bar. Biziň gözleglerimiz Uly Barýer rifiniň täzeden döremek ukybynyň … geljekde howp astyndadygyny görkezýär “-diýip, Merjen gaýalaryny öwreniş merkeziniň doktory Andy Dietzel bu tebigy ýitginiň esasy sebäbini düşündirýär.
Hünärmenler golaýda 1995-nji ýyldan 2017-nji ýyla çenli Uly Barýer rifiniň merjen koloniýalarynyň ululygynyň üýtgemegi baradaky gözleg maglumatlarynyň jemi jemlediler. Iň uly zarba 2016-2017-nji ýyllarda bolup geçdi. Uly barýer rifiniň dünýädäki iň uly merjen gaýasydygyny ýadyňyzdan çykarmaň. Olaryň meýdany Awstraliýanyň demirgazyk-gündogar kenar ýakasynda takmynan 2500 kilometre çenli uzalyp, takmynan 344,400 inedördül kilometre barabardyr. Bu äpet merjen giňişligini kosmosdanam görüp bilersiňiz. Rifde merjeniň 400-den gowrak görnüşi we 1500 töweregi balyk bar. Alymlar dünýä jemgyýetçiligini howanyň üýtgemegine garşy göreşi güýçlendirmäge, esasanam UNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizilen tebigatyň bu gudratyny halas etmek üçin atmosfera parnik gazlarynyň çykarylyşyny azaltmaga çagyrýarlar.