Ibn Sina – öz döwrüniň beýik halypasy

Ibn Sina – türkmenleriň arasynda Lukman Hekim ady bilen meşhur bolan
dünýä belli lukman, ensiklopedik alym. Doly ady Abu Aly Hüseýin ibn Abdylla
ibn Aly ibn Hasan ibn Sina bolan bu alym bütin dünýäde Awisenna ady bilen
meşhurdyr. Ibn Sina 980-nji ýylyň 16-njy awgustynda Buharanyň golaýynda
Afşina diýen obada dünýä inýär. 1037-nji ýylda bolsa aradan çykýar.
Ibn Sina 10 ýaşynda filosofiýanyň köp meselelerini mugallymlaryndan
hem gowy bilipdir. 12 ýaşynda uly ýaşlylaryň köpüsi onuň ýanyna dürli
meseleler boýunça maslahata gelipdirler. 14 ýaşynda bilim babatynda
mugallymlardyndan ozduryp, özbaşdak okamaga başlaýar. 16 ýaşynda eýýäm
men-men diýen lukmanlar onuň pikiri bilen ylalaşmaga, tebipçilik tejribesini
oňlamaga başlapdyrlar. Lukmançylykdan daşary hukuk ylymlaryndan ders
alýan, çekişmelere gatnaşýan wagty hem Ibn Sina 16 ýaşly oglandy. Ol ýaňy 16
ýaşyna girende Buharanyň  emiri Nuh ibn Mansuryň derdine derman tapyp,
Samany hökümdarlarynyň baý kitaphanasyna 2 ýyllap girmäge hukuk
gazanypdyr. 17 ýaşyndaky filosofiýanyň iň kyn meseleleri boýunça Birunynyň
özüne beren 18 sowalyna jogap berip bilipdir. 21-23 ýaşynda Ibn Sina ýörite
sargyt esasynda üç sany kitap ýazylypdyr. Şolaryň biri kanunçylyga we
filosofiýa degişli bolup, 20 tomdan ybarat bolupdyr.
Ibn Sina iň köp kitap ýazan alymlaryň biridir. Alym arap dilinde 456,
pars dilinde 23 kitap ýazypdyr. Emma şu kitaplarda diňe 240-sy bize gelip
ýetip, galany ýitipdir. Biziň günlerimize gelip ýeten işleriniň 150-si filosofiýa,
40-sy lukmançylyga 50-si bolsa beýleki ylymlara degişlidir.